Valt het je op dat het overal wemelt het van de ‘bars’? Zelfs in veel supermarkten kan je ze tegenwoordig kopen. Alsof we teruggaan in de tijd, naar de tijd van onze grootmoeders. Die gebruikten uitsluitend vaste zepen voor de handen, het lijf en de afwas. Is de revival van vaste zeep en shampoobars dan gewoon oude wijn in nieuwe zakken?
De terugkeer naar vaste producten is een jaar of tien geleden in gang gezet. Vooral ondernemende vrouwen blazen op kleine schaal de oude kunst van het ambachtelijke zeepzieden nieuw leven in. Ze maken een moderne versie van de zepen die onze grootmoeders en de oude Egyptenaren gebruikten. Nu springen de grote cosmeticabedrijven op de kar en worden vaste producten mainstream. De grote bedrijven brengen vaste varianten van hun shampoos en douchegels op de markt (al zijn de meeste industrieel geproduceerde bars qua samenstelling eigenlijk niet vergelijkbaar met ambachtelijk bereide zepen - maar dat is voer voor een volgende Zeeepmail).
Wat maakt vaste producten zo populair? Volgens mij brengen ze meerdere zaken samen waar we met z'n allen almaar meer belang aan hechten. Om te beginnen: vaste producten zijn droog en veroorzaken daardoor minder (plastic) verpakkingsafval dan vloeibaar douchegel. Voor de verpakking van een stuk zeep volstaat een stuk boterhampapier en een halve meter jutetouw. Het transport van een compact stuk zeep kost ook minder energie dan van vloeibare producten. Douchegel en shampoo bestaan voor minstens 70 procent uit water en dat grote volume water moet vervoerd worden.
Dat er weinig water in zeep zit, heeft nog voordelen: echte zeep heeft geen bewaarmiddelen nodig om te voorkomen dat er iets zou beginnen schimmelen of dat bacteriën zich ongeremd zouden gaan vermenigvuldigen. In vloeibare douchegel en shampoo, daarentegen, kan je eigenlijk niet zonder bewaarmiddelen. Het hoge aandeel water maakt ze kwetsbaar voor bederf. De controverse rond parabenen en andere synthetische bewaarmiddelen is dus eigenlijk een verhaal van cosmetica die veel water bevatten. Iets waar onze grootmoeders met hun vaste zepen zich niet mee moesten bezighouden, dus.
Maar als ik heel eerlijk ben, waren dat niet de belangrijkste redenen om zelf zeep te maken. Ik was het zootje plastic flessen in de badkamer gewoon beu. Liever een eenvoudig stuk zeep dan al die bussen, vond ik. Maar ik vond niet de stukken zepen die ik zocht.
En dus ben ik zelf zepen beginnen maken waar je blij van wordt als je in de badkamer komt. Minimalistische zepen met zachte, natuurlijke kleuren. Zepen die vanaf het eerste gebruik goed in de hand liggen en die romig schuim maken waarmee je de drukte van de stad kan wegspoelen. Zepen die ook nog eens heerlijk ruiken. Zepen die je huid voeden en waarmee je jezelf op iets luxueus trakteert. Kortom, iets waarmee de vijf minuten onder de douche een korte vlucht uit het hectische leven worden.
En jij? Waarom ben je overgestapt naar vaste zeep? Was het een rationele overweging of was je op zoek naar iets nieuws? Of ben je nog niet zo zeker of vaste zeep echt iets voor jou is? Laat het me weten via de contactpagina (link bovenaan).